De vuurvlieg, de aardbei en de zeeschildpad

De vuurvlieg, de aardbei en de zeeschildpad is een multidisciplinair programma van Klimaatdichters over licht en donker, over planten en dieren die bedreigd worden door lichtvervuiling, over het verlangen van de mens om zich alsmaar meer aan het donker te onttrekken.

Een avond waarin poëzie, wetenschap, muziek en beeld elkaar op het podium ontmoeten, in een poging licht en donker weer in balans te brengen.

Licht is een symbool van vooruitgang, hoop en intelligentie, maar ons verlangen naar licht gaat zo ver dat we blind zijn voor de schade die het aanricht.

Zijn wij nog in staat om met duisternis te leven? Weten wij eigenlijk wat donker is?

Er is een reden waarom dagen afgewisseld worden door nachten. Duisternis is essentieel voor het web van ecosystemen waar we allemaal deel van uitmaken. Mensen hebben het donker nodig om te kunnen slapen, maar ook planten, bomen, insecten, vogels en vissen zijn van het ritme van licht en donker afhankelijk voor hun voortbestaan. Jonge zeeschildpadden oriënteren zich op het reflecterende maanlicht om de weg naar zee te vinden. Vrouwelijke vuurvliegen maken met hun lijfjes licht om hun mannelijke soortgenoten tot paren te verleiden, maar die kunnen dat alleen maar zien als het donker genoeg is. Aardbeiplanten die groeien nabij straatverlichting brengen steeds minder vruchten voort en worden steeds minder door insecten bestoven.

Met:

Gemma Venhuizen
Venhuizen is fysisch geograaf en wetenschapsjournalist. Voor NRC schrijft ze artikelen over biologie en geologie. Ook heeft ze een wekelijkse column in die krant, en presenteert ze de wetenschapspodcast Onbehaarde Apen. Dit jaar kwam haar botanische boek Hemelsleutel uit. Eerder schreef ze boeken over onder andere ijstijden en de invloed van licht op mens en natuur.

Nataniel Melo
Melo is een veelzijdige muzikant die de afgelopen 30 jaar heeft gespeeld, samengewerkt en geleerd van muziek- en dansculturen in Europa, Latijns-Amerika en Afrika. Origineel lid van verschillende internationale muziekprojecten zoals Terrakota of Selma Uamusse, met wie hij talloze albums opnam en honderden concerten en tournees over de hele wereld maakte. De afgelopen jaren heeft hij zijn werk gewijd aan de productie en creatie van originele nummers voor zijn solorepertoire en ook voor andere artiesten, waarbij hij zijn carrière als componist en uitvoerder heeft ontwikkeld en vele concerten heeft gegeven, ook in een meer intiem formaat.

Saskia Stehouwer
Stehouwer is een dichter die schrijft aan een mooiere wereld. In oktober 2014 verscheen haar debuutbundel wachtkamers bij uitgeverij Marmer, die bekroond werd met de C. Buddingh'-prijs 2015. In juni 2019 zag de composteerbare bundel Bindweefsel het licht. Deze bundel is geheel handgeschreven op zelfgeschept papier van plantenresten en fruitafval, en kan na lezing op de composthoop worden gelegd om weer op te gaan in de natuurlijke kringloop. Saskia is een van de kerngroepleden van de Klimaatdichters. Wonen op de rand van het wonder (Marmer, maart 2023) is haar meest recente dichtbundel.

Sara Eelen
Eelen is dichter, essayist, videomaker en sociaal werker. Het nodige breken, haar debuutbundel bij Uitgeverij Vrijdag, werd bekroond met de Debuntantenprijs van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde en genomineerd voor de PrixFintroPrijs. Sara is een van de drijvende krachten achter de Klimaatdichters en Hart boven Hard. Momenteel werkt ze aan een essaybundel waarin ze zoekt naar woorden om te blussen wat in brand staat. Één van de vele vragen die ze zichzelf en de lezer hiervoor stelt is hoe om te gaan met de vele klimaatuitdagingen, waaronder lichtvervuiling.

Babette Wagenvoort
Wagenvoort is een ervaren en veelzijdig tekenaar. Ze maakt illustraties voor theatervoorstellingen en boeken, maar ook voor de VPRO-gids. Ze werkte al eerder met de Klimaatdichters samen voor De haas, de worm en de roggelelie en Liederen voor het leven. De komende twee jaar is ze stadstekenaar van Den Haag. In De vuurvlieg, de aardbei en de zeeschildpad lopen de tekeningen en animaties van Babette Wagenvoort als een verbindende rode draad door de voorstelling.

Moya De Feyter
De Feyter schrijft poëzie, proza en theaterteksten. Ze debuteerde in 2018 als dichter met Tot iemand eindelijk. Een jaar later verscheen Massastrandingen, een bundel waarin de destructie van onze leefomgeving een belangrijke rol speelt en die bekroond werd met de J.C. Bloem-Poëzieprijs. Haar jongste boek, Een heel dun laagje, is een poëtisch, filosofisch en persoonlijk onderzoek naar licht in al zijn vormen: als natuurlijk verschijnsel, als ritueel kompas, als tegenhanger van duisternis, als icoon van geluk, als deeltje, als golf. Moya staat vaak en graag op het podium en is de initiatiefnemer van de Klimaatdichters.

Thomas Möhlmann
Möhlmann publiceerde vijf dichtbundels, dertien bloemlezingen en − samen met collega-dichters Ellen Deckwitz en Ingmar Heytze − de bundeling gedichten en columns Game of Poems. Gedichten van IJs en Vuur. In 2021 verscheen zijn meest recente bundel, Dankbaar lichaam. Een liefdesverhaal in gedichten. Zijn werk werd genomineerd voor de C. Buddingh’-prijs, de Jo Peters Poëzieprijs, de Poëziester secundair onderwijs en De Grote Poëzieprijs, en bekroond met de Dunya Poëzieprijs en de Lucy B. & C.W. van der Hoogt-prijs. Hij is redacteur van poëzietijdschrift Awater en poëzieredacteur bij de uitgeverijen Querido en De Arbeiderspers.