Ik sta te wachten tot de grote zaal opengaat. De voorstelling KINGS is inmiddels al een maand geleden in première gegaan, maar stond afgelopen weekend tweemaal in de grote zaal van Bellevue. Ik sta op de trap en, omdat ik alleen ben, kan ik het niet helpen om vooral mee te luisteren met andermans gesprekken. Achter mij staan een man en een vrouw. De man vraagt de vrouw, “weet je waar de voorstelling over gaat?”. Blijkbaar schudt de vrouw haar hoofd, want de man vervolgd ietwat ernstig, “over femicide”.
Leila is jong, mooi, slim… en dood. Vermoord. Leila’s broer Mo (Cripta Scheepers) en zijn twee vrienden Ali (Rosa Weekers) en Karim (Rabina Khatun Miya) zijn de sleutelfiguren in dit verhaal. De actrices vertolken afwisselend de rol van Leila naast de vaste rollen van de drie jongens. Het stuk is gebaseerd op een theatertekst uit 2005, geschreven door Djamel Bara en voor de voorstelling bewerkt door Maarten van Hinte. Bara liet zich destijds inspireren door een verhaal over een vrouwenmoord in de Parijse banlieue, maar ook door de documentaire over bokslegende Muhammad Ali. De inmenging van deze twee achterliggende verhalen lijkt invloed te hebben op de balans tussen de ernst en toegankelijkheid van het gespeelde stuk.
Er klinkt harde hiphopmuziek uit de boxen wanneer de drie actrices het toneel op dribbelen. Ali, Mo en Karim worden geïntroduceerd als drie vrienden die hun passie voor het boksen delen en verder met elkaar op straat hangen. Ze zijn gekleed in trainingspak met strak ingevlochten haar en witte sneakers. De actrices zijn goed op elkaar ingespeeld en hebben een onderlinge dynamiek die het podium afspat. Al snel worden de verhoudingen duidelijk. Mo is de leider van de drie, Karim een volgeling met een achterbaks karakter en Ali lijkt vooral te dromen van een betere wereld.
Waar in het begin het publiek nog kan lachen om de manier waarop de drie jongens met elkaar omgaan, verandert dit naarmate hun overtuigingen over het doen en laten van de vrouw intensiveren. De vrienden hebben een uitgesproken mening over hoe een vrouw zich tracht te gedragen. Maar als je onder de categorie ‘zusje’ valt, is het al helemaal menens. Vrouwen hebben te maken met een bepaald verwachtingspatroon als het gaat om gedrag. Denk aan toeschrijvingen als zorgzaam, lief of meegaand. Voor mannen geldt het tegenovergestelde. Wanneer de vrouw buiten deze norm valt, kan het zo zijn dat hier bepaalde gevolgen aan zitten. Zo ook voor Leila.
Naarmate het stuk op haar einde komt, dringt de ernst van de situatie door in de bewustwording van het publiek. Ook wanneer het nummer Paroles, paroles van Alain Delon en Dalida wordt ingezet. Op de achtergrond worden er beelden van krantenartikelen over femicide geprojecteerd terwijl telkens weer die herhaling van ‘paroles’ doorklinkt. Woorden, woorden, maar geen daden. Femicide, ofwel moord op een vrouw vanwege haar gender, heeft in de laatste jaren meer aandacht gekregen in de media, maar lijkt in cijfers niet terug te dringen. Integendeel. Het stuk, ruim twintig jaar geleden geschreven, is eigenlijk actueler dan ooit. Deze tragische realiteit geeft het stuk diepgang, maar het is het spel van Scheepers, Weekers en Khatun Miya dat KINGS een absolute must-see maakt.
Auteur: Noa de Keijser
Foto: Elzo Bonam